UNIEKE KRACHTENBUNDELING VOOR BETER ONDERZOEK MET HUMANE MEETMODELLEN
‘Het is van levensbelang dat modellen voor gezondheidsonderzoek beter gaan aansluiten bij de mens’
Door gezondheidsonderzoek zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de mens en daarmee beter en sneller toepasbaar te maken, kunnen op termijn steeds meer ziekten worden voorkomen of genezen. Het is daarom van levensbelang om nu te investeren in de ontwikkeling van ‘humane meetmodellen’, vinden de Samenwerkende Gezondheidsfondsen.
De Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF) hebben samen met Topsector Life Sciences & Health (LSH; Health~Holland), NWO-domein TTW en ZonMw het onderzoeksprogramma “Humane Meetmodellen” opgezet. In dit programma wordt door middel van publiek-private samenwerkingen bijgedragen aan effectiever gezondheidsonderzoek voor de mens dat minder afhankelijk is van proefdieronderzoek. In een eerste financieringsronde kennen de SGF samen met Health-Holland 3,5 miljoen euro aan PPS-toeslag en ZonMw 1,1 miljoen euro toe aan zeven publiek-private samenwerkingen. Daarnaast zijn er co-financiers, zoals Stichting Proefdiervrij, die op projectniveau bijdragen. Een unieke krachtenbundeling die niet eerder heeft plaats gevonden en moet zorgen voor innovaties op het gebied van mensgerichte wetenschap.
Humane meet- of onderzoeksmodellen nemen de mens als uitgangspunt en zijn gebaseerd op menselijk materiaal, zoals stamcellen, weefsel na operaties of ‘organen-op-een-chip’. Maar ook proefpersonen en computersimulaties, waarbij gebruik wordt gemaakt van menselijke data, zijn vormen van ‘humane meetmodellen’. Wanneer nieuwe behandelingen in een humaan model worden onderzocht, is de verwachting dat de stap naar een effectieve toepassing in de praktijk sneller gezet kan worden. De wetenschap wordt hiermee ook minder afhankelijk van het gebruik van proefdiermodellen, wat in lijn is met de Transitie Proefdiervrije Innovatie.
“Tot op heden is het proefdiermodel nog vaak de standaard binnen gezondheidsonderzoek en in sommige gevallen zelfs wettelijk verplicht. Ondanks de beweging naar andere modellen blijft, door het ontbreken van passende alternatieven, de toepassing ervan vaak nog achter. Daar gaan we nu verandering in brengen door publiek-private samenwerkingen te stimuleren voor de ontwikkeling van humane meetmodellen. Zo kunnen we op termijn ziekten steeds beter voorkomen of sneller genezen, waardoor meer mensen langer gezond leven. Dát is onze missie.” Aldus Mark Monsma, directeur van de Samenwerkende Gezondheidsfondsen.
Het programma bestaat uit twee financieringsrondes, waarbij in totaal meer dan 9 miljoen euro beschikbaar wordt gesteld. De tweede financieringsronde getiteld ‘Humane meetmodellen 2.0: voor gezondheidsonderzoek naar ziekte en preventie’ sluit op 3 november 2020 en wordt gecoördineerd door NWO-domein TTW.
De volgende zeven projecten hebben in de eerste subsidieronde een toekenning gekregen:
- Validation of Human Cancer Organoids for Drug Development and as Predictive Models for Drug Response. (consortiumleider: Prof. dr. Hans Clevers)
- Building a multi-tissue microfluidics system of metastatic potential – BIOMEP (consortiumleider: Dr. Ir. Wytske M. van Weerden)
- Platform for Alternative Skin Tests for sustainable future science (PAST4FUTURE) (consortiumleider: Dr. Ellen van den Bogaard)
- Towards osteoarthritis fingerprinting – combining imaging biomarkers and multi-organ-on-chip technology for improved in vitro models (consortiumleider: dr. Marcel Karperien)
- Drug disposition On-a-Chip: a multi-organ-on-chip model tailored to mimic ADME/PK in vitro (consortiumleider: Prof. dr. Roos Masereeuw)
- Brain@home: real-world clinical neurophysiological and neurobehavioral markers as novel human measurement models for personalised treatment in epilepsy and migraine (consortiumleider: dr. R.D. Thijs)
- Bio-Informatic Qualification of Multi-organ disease Models: Evolution Through in vitro and Computational Symbiosis (consortiumleider: Dr. Bas van Balkom)
Publiekssamenvatting: HM1_publiekssamenvattingen_22102020_fi